LATO NA WSI – ROKIETNICA DAWNIEJ.

23 września 2020

3215

Bytkowo, na stawie.I poł. lat 20-tych XX w.12. Helena Szczerkowska — Bytkowo, na stawie. I poł. lat 20-tych XX w. 12. Helena Szczerkowska

Kiedy myślimy „lato na wsi”, mamy przed oczami ukwiecone łąki, lasy pełne jagód, złote od zbóż pola, jezioro i plażę. Większość z nas ma ten przywilej, że może napawać się takimi widokami i przynajmniej cześć lata spędzać na „nicnierobieniu”. Jeszcze 60 lat temu lato nie było sielanką, było okresem wzmożonej pracy w polu i ogrodzie, aby zapewnić w zimie przetrwanie sobie i zwierzętom.

^{Rokietnica. Lata 50-te. Pracownicy w ogrodzie Spółdzielni Produkcyjnej. Od lewej stoją: Maria Mikołajczak Marianna Fechner Marianna Skowrońska Stanisław Sobalak Joanna Jankowiak (z d.Zimna) Jadwiga Smuszkiewicz (z d.Tomczak) Genowefa Witkowska (z d.Mączkowiak)}

Powiedzenie „sezon ogórkowy” nie wziął się znikąd. Kiszone ogórki, kapusta, to w czasie zimy było najbogatsze źródło witaminy C, dla niektórych, jedyne źródło. Zbieranie, suszenie, kiszenie, wekowanie, tak wyglądało lato na wsi. Pracowali wszyscy, włącznie z najmłodszymi członkami rodziny. Jeżeli tylko dziecko mogło utrzymać haczkę pomagało w polu przy pieleniu. Dzieci zbierały jagody w lesie, czy owoce w przydomowych ogrodach. Dla najmłodszych, niezdolnych do pracy dzieci organizowano Ochronki, czyli używając współczesnego języka – przedszkole. Dzieci znajdowały tu opiekę, podczas gdy dorośli pracowali przy żniwach. W roku 1958, kiedy zrobiono poniższe zdjęcia, ochronka mieściła się w „starej szkole” w Rokietnicy przy ul.Szkolnej, a opiekunką była pani Urszula Briks.

^{Rokietnica, wnętrze starej szkoły. Rok 1958. Ochronka, czyli przedszkole w czasie żniw. 1. Dorota Statucka (z d.Greczka) 2. Krystyna Burzyńska 3. Barbara Sendyka 4. Teresa Wuka 5. Janicka Alina 6. Róża Suchomska 7. Wanda Mosiej 8. Urszula Mosiej 9. Ania Węcławek 10. Dorota Lehmann (z d.Kroll) 11. Bogdan Wylegała 12. Edwin Kroll 13. Janusz Węcławek 14. Zdzisław Jadowski 15. Urszula Briks}

^{Rokietnica, przed starą szkołą. Rok 1958. Ochronka, czyli przedszkole w czasie żniw. 1. Czesława Olejniczak 2. Róża Suchomska 3. Krystyna Chlebowska (z d.Greczka) 4. Bogdan Wylegała 5. Zdzisław Jadowski 6. Halina Bocian 7. Dorota Statucka (z d.Greczka) 8. Janusz Węcławek 9. Krystyna Burzynska (z d.Skowrońska) 10. Edwin Kroll 11. Teresa Włóka 12. Wanda Mosiej 13. Anna Węclawek 14. Brbara Sendyka (z d.Jadowska) 15. Urszula Mosiej 16. Urszula Briks}

Dla wielu z nas lato zaczyna się wraz z końcem roku szkolnego, później półkolonie, wczasy, wakacje w ciepłych krajach. W roku 1953 nie było to takie oczywiste. W „Kronice Szkoły Podstawowej w Rokietnicy 1945-1978” czytamy : „Czworo dzieci było na koloniach letnich.” W domyśle – reszta w domu, pomagała przy żniwach.

^{Rokietnica Rok ? Gminny ośrodek maszyn. Młockarnia.}

A jeżeli już o żniwach mowa,to trzeba wspomnieć o jednym z największych świąt na wsi, o Dożynkach. Tak pisze o nich Zygmunt Gloger w „Księga rzeczy polskich.”, Kraków 1896.

„Wspaniały wieniec z dojrzałych kłosów zboża, kształtem dawnych koron uwity, jest symbolem plonów i całorocznej pracy rolnika. Żniwiarze składają go gospodarzowi, aby ozdobił jego świetlicę i dał ziarna do pierwszej garści nowego posiewu. Do wieńca tego wplatają oprócz kwiatów polnych czerwone jabłka, jako plon sadów i kiście orzechów jako plon lasów. W niektórych okolicach dodają kłosy owsa i jęczmienia, grona kaliny a nawet niekiedy na stropie wieńca kukiełkę pszenną lub pierniki, jednem słowem obfitość wszystkiego, co daje łan, las i pasieka, pragną wnieść żniwiarze pod strzechę gospodarza.”

Owym gospodarzem przed rokiem 1945 był właściciel Rokietnicy Otto von Hantelmann, a później przedstawiciele zarządu Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej.

^{Rokietnica, ulica Szamotulska, Rok 1938. Dożynki. 1. 2. 3. ? Skowroński 4. 5. 6. Franciszka Mikulska 7. 8. 9. 10. 11. Stanisław Mikulski 12. Władysława Szymańska (z d.Sosińska) 13. 14. Jadwiga Sosińska (z d.Zimna) 15. Stanisław Nowakowski 16. Stanisława Skowrońska 17. 18. Antoni Sujak 19. Pelagia Sobalak (z d. Zimna) 20. 21.Ignacy Prędki 22.Weronika Skowrońska 23. 24. Jadwiga Nowakowska 25. 26. Józefa Knapp (z d.Sosińska) 27. 28.}

^{Rokietnica, ul. Szamotulska 27. Rok 1938. Dożynki. Uczestnicy dożynek idą w kierunku podwórza majątku (później RSP) 1. ? Skowroński 2. Franciszka Mikulska … 4. Jadwiga Sosińska (z d.Zimna)}

^{Rokietnica, na podwórzu. Rok 1958. Dożynki. Od lewej za stołem stoją: Marian Sosiński, Marian Kiełb, ? Chojnacki, Antoni Najderek, Aniela Domagala (z d.Matuszak).}

^{Rokietnica, ul. Szamotulska. Rok ok.1960. Dożynki na podwórzu RSP. 1. Genowefa Witkowska (z d.Maczkowiak), 2. Kazimierz Lota, 3. Joanna Jankowiak (z d.Zimna), 4. Weronika Jadowska, 5. Stefania Węcławek, 6. Władysława Jaskółowska (z d.Barłóg) … 14. Elzbieta Ciarkowska (z d.Lota) 16. Wanda Mosiej, … 20. Halina Bocian (z d.Janicka) 21. Barbara Sendyka (z d.Jadowska) 22. Helena Jaskółowska, 23. Krystyna Drozdowska ?? 25. Józef Jaskółowski}

Jeżeli udało się znaleźć chwilę wytchnienia najpopularniejszym miejscem wypoczynku była plaża w Kiekrzu nad jeziorem Kierskim. A jeżeli zabrakło transportu, dobrym miejscem było też pławisko, czyli niewielki staw za podwórzem RSP do którego schodziło się od ulicy Podgórnej. Latem było stawem kąpielowym, zimą lodowiskiem, dziś zupełnie zarośnięte.