Kochani Czytelnicy,
Wierzę, że podobnie jak ja, witacie Nowy Rok z nadzieją na wspólne odkrywanie pasjonujących książek i wszelkich zjawisk z nimi związanych. Zanim to jednak nastąpi, krótki (i zapowiedziany) „powrót do przeszłości”, czyli słów kilka o wynikach konkursu Polskiej Sekcji IBBY Książka Roku 2016, którego tym razem miałam przyjemność być nie tylko obserwatorem, ale również uczestnikiem. Po otrzymaniu nominacji w kategorii
upowszechnianie czytelnictwa obiecałam Wam, że w styczniowym numerze „Rokickich
Wiadomości” podzielę się wrażeniami z rozstrzygnięć konkursowych ogłoszonych
8 grudnia 2016 na uroczystej gali w Multimedialnej Bibliotece dla Dzieci i Młodzieży
w Warszawie, w której jednocześnie mieści się siedziba Polskiej Sekcji IBBY. Z przyczyn
osobistych musiałam zrezygnować z udziału w tym niezwykłym wydarzeniu, ale dzięki
transmisji internetowej mogłam je śledzić na bieżąco i poznać laureatów konkursu
(wraz z uzasadnieniem wyboru). Na początku słów kilka o samym konkursie, który posiada już bogatą tradycję, zważywszy, że właśnie odbyła się 28 edycja tego wydarzenia. Laureatką pierwszego – z 1988 roku – została ilustratorka Krystyna Michałowska. Zasady konkursu ewaluowały w czasie. Obecnie rozstrzygnięcia zapadają w trzech kategoriach, a mianowicie: literacki wymiar książki (oddzielne nagrody dla autora książki dla dzieci i młodzieży), graficzny (dwie nagrody – za książkę obrazkową oraz za ilustracje i koncepcję
graficzną), jak również za upowszechnianie czytelnictwa. Warto zaznaczyć, że pod uwagę brane są książki, które ukazały się po raz pierwszy w danym roku konkursowym.
Tegoroczną nagrodę główną oraz tytuł „Książka Roku” w kategorii literackiej otrzymali znani
i cenieni autorzy: Marcin Szczygielski za książkę dla dzieci „Klątwa dziewiątych urodzin” (Wydawnictwo Bajka) oraz Joanna Fabicka za książkę dla młodzieży „Rutka” (Wydawnictwo
Agora). W kategorii graficznej nagrodę przyznano: Małgorzacie Gurowskiej, Monice Hanulak, Marcie Ignerskiej, Agnieszce Kucharskiej- Zajkowskiej, Annie Niemierko, Gosi Urbańskiej-Macias oraz Justynie Wróblewskiej za ilustracje i projekt graficzny do książki „Kern. Wiersze dla dzieci” (Wydawnictwo Wytwórnia) oraz Agacie Dudek i Małgorzacie Nowak za ilustracje i projekt graficzny do książki Grzegorza Leszczyńskiego „Daję słowo. Wędrówki po języku i literaturze” (Wydawnictwo Tamaryn). Ponadto jury konkursu przyznało dziewięć wyróżnień, w tym pięć w kategorii literackiej (trafiły do Grażyny Bąkiewicz, Jarosława Mikołajewskiego, Anny Onichimowskiej, Doroty Suwalskiej i Marcina
Szczygielskiego) oraz cztery w kategorii graficznej. Krótką charakterystykę wszystkich
książek (zarówno tych nominowanych, jak i ostatecznie nagrodzonych i wyróżnionych)
można znaleźć na stronie internetowej Polskiej Sekcji IBBY www.ibby.pl w zakładce
Noty o książkach. Zachęcam do sięgnięcia po opisy przygotowane na potrzeby konkursu,
jak i do samych książek, zwłaszcza tych, które zdobyły największe uznanie organizatorów.
Wreszcie trzecia kategoria, czyli promowanie czytelnictwa. Zgodnie z regulaminem
nominację za upowszechnianie czytelnictwa może otrzymać zarówno osoba prywatna,
jak i instytucja. W tym roku wśród nominowanych, w których gronie miałam
przyjemność znaleźć się jako autorka projektu „Zaczytana Rokietnica”, byli między
innymi Beata Jewiarz, Małgorzata Swędrowska (znana i ceniona animatorka, twórczyni
koncepcji czytania wrażeniowego) oraz Jeronimo Martins Polska, czyli właściciel sieci
sklepów „Biedronka”. Decyzja komu przyznać nagrodę należy do zarządu IBBY, który
ma nie lada kłopot, ponieważ osiągnięcia nominowanych nie dają się dokładnie wymierzyć
ani porównać. Niektóre obejmują swym zasięgiem cały kraj (np. projekty czytelnicze „Biedronki”) inne mają charakter lokalny (chociażby nasza „Zaczytana Rokietnica”).
Niezależnie od skali mają jednak wspólny (i pozytywny zarazem) mianownik,
a mianowicie realnie wpływają na poziom czytelnictwa najmłodszych. Ostatecznie nagroda
za rok 2016 powędrowała do Beaty Jewiarz, dziennikarki radiowej, autorki programu Niedzielny Poranek nadawanego w rozgłośni RCD, w którym podejmuje zagadnienia związane z literaturą, kulturą dla dzieci i młodzieży, edukacją oraz rodzicielstwem.
Beata Jewiarz (fot. archiwum laureatki)
Skoro już o projektach czytelniczych Jeronimo Martins mowa, to na koniec jeszcze jedna informacja dotycząca tej działalności.
Otóż 24 listopada na uroczystej gali organizowanej przez właścicieli sieci sklepów
„Biedronka” zaprezentowano książkę, która jest pokłosiem konkursu „Piórko 2016. Nagroda Biedronki za książkę dla dzieci”. To już druga edycja tego projektu. W ramach pierwszej, o której także pisaliśmy w „RW”, wydano „Szary domek” Katarzyny Szestak. Zarówno ubiegłoroczny laureat, jak i aktualnie zwycięska „Córka bajarza” Moniki Radzikowskiej, zbierają pozytywne recenzje wśród recenzentów i czytelników. Popularna autorka książek dla dzieci, Renata Piątkowska, która znalazła się w jury konkursu pisała o tegorocznej zwyciężczyni następująco: „Monika Radzikowska zabiera nas w świat baśni, świat rzadko
już dziś odwiedzany. Znajdziemy w nim opowieść o wielkiej mocy, która drzemie w słowach. Każdy bajarz zna ich siłę. Autorka również…” (fragment recenzji umieszczonej z tyłu okładki). Rzeczywiście „Córka bajarza” to urokliwa opowieść, w dodatku doskonale skrojona na potrzeby współczesnego rodzica, który często miewa opory przed prezentowaniem dzieciom klasycznych utworów braci Grimm czy Andersena w obawie, że zawierają zbyt wiele przemocy i okrucieństw. Osobiście myślę, że warto zajrzeć zarówno do książki Moniki Radzikowskiej, jak i baśniowych pierwowzorów.
Pozdrawiam noworocznie,
Mariola Sudoł-Szczepaniak
