Od kilku lat jestem ponownie mężatką i razem z mężem wychowujemy mojego synka z pierwszego małżeństwa. Rodzony ojciec nie interesuje się dzieckiem i nie płaci alimentów. Syn niedługo idzie do szkoły i mój aktualny mąż chciałby dać synkowi swoje nazwisko, żeby inne dzieci mu nie dokuczały. Czy możemy zmienić nazwisko mojego dziecka?
Szanowna Pani,
z treści Pani pytania, choć nie pada to wprost, wnioskuję, że obecnie dziecko nosi nazwisko swojego biologicznego ojca. Jeżeli tak, to rozumiem, że dziecko urodziło się w trakcie trwania Pani poprzedniego małżeństwa albo ojciec dziecka je uznał i nadano mu jego nazwisko.
W takim przypadku sprawa ma się następująco. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym[1], jeżeli matka małoletniego dziecka zawarła małżeństwo z mężczyzną, który nie jest ojcem tego dziecka, małżonkowie mogą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed konsulem zgodne oświadczenia, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko jakie nosiłoby, gdyby było wspólnym dzieckiem małżonków. Upraszczając, matka dziecka wraz z obecnym mężem może złożyć oświadczenie, że dziecko będzie nosiło takie samo nazwisko jak cała rodzina. Jeżeli w chwili zmiany dziecko ma przynajmniej 13 lat, musi samodzielnie wyrazić zgodę na zmianę.
Taka zmiana będzie możliwa tylko wówczas, jeśli dziecko nosi nazwisko matki albo nosi nazwisko ojca w wyniku nadania mu tego nazwiska przez sąd.
Jeżeli zaś dziecko nosi nazwisko swojego biologicznego ojca, a ojciec ten nie ma ograniczonej władzy rodzicielskiej, nie jest jej pozbawiony lub nie jest tak, że nie żyje, zmiana nazwiska, zgodnie z kodeksem rodzinnym może nastąpić tylko za zgodą ojca dziecka.
Jeżeli ojciec dziecka nie wyraża zgody na zmianę nazwiska małoletniego lub jeżeli nie ma z nim żadnego kontaktu, można spróbować złożyć wniosek do sądu o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka[2] na nazwisko obecnego męża matki. Taka zgoda będzie później podstawą do złożenia wniosku do urzędu o zmianę nazwiska dziecka.
Ta kwestia uregulowana jest w ustawie o zmianie imienia i nazwiska. Art. 8 tej ustawy reguluje dokładnie kwestię zmian nazwisk dzieci. Przepisy te stanowią pewną furtkę w sytuacji, gdy rodzice dziecka nie mogą dojść do porozumienia albo inne okoliczności powodują, że matka dziecka zostaje w tej kwestii w sytuacji patowej.
Życzę powodzenia!
Tatiana Kiełb-Szewczyk
Radca prawny
